قوانین نظام مهندسی که در ساخت آشپزخانه باید به آن ها دقت کرد!
آشپزخانه محیطی است که به منظور نگهداری مواد غذایی و پخت و پز مورد استفاده قرار میگیرد. سه نوع طراحی آشپزخانه از نظر معماری وجود دارد:
آشپزخانه مستقل ، آشپزخانه باز و آشپزخانه دیواری و همچنین از نظر نوع استفاده میتوان آشپزخانه را به سه دسته خانگی ،تجاری یا عمومی و صنعتی دسته بندی کرد .
سیستم برقی و کلید و پریز
در مورد قوانین برق‌کشی آشپزخانه از دیدگاه نظام مهندسی، موارد مهم به شرح زیر هستند:
تقسیم بندی زون‌ها
زون ۱: فضای داخل آشپزخانه تا ارتفاع ۲.۲۵ متر از سطح کف
زون ۲: فضای آشپزخانه از ۰.۶ متر تا ۲.۲۵ متر ارتفاع
زون خارج از ۱ و ۲: سایر فضاهای آشپزخانه
الزامات تجهیزات الکتریکی و کلیدو پریز
در زون ۱ و ۲، تجهیزات الکتریکی اعم از پریزها و کلید ها ی برق باید ضد آب و مقاوم در برابر رطوبت باشند.
استفاده از پریزهای برق در زون ۱ و ۲ باید با محافظ جریان نشتی باشد.
در زون ۱ (داخل آشپزخانه تا ارتفاع ۲.۲۵ متر): کلیدها باید در ارتفاع ۱.۲ تا ۱.۴ متر از سطح کف نصب شوند.
در زون ۲ (۰.۶ تا ۲.۲۵ متر از سطح کف): کلیدها باید در ارتفاع بالاتر از ۱.۴ متر نصب شوند.
در زون ۱ (داخل آشپزخانه تا ارتفاع ۲.۲۵ متر): پریزها باید در ارتفاع ۰.۴ تا ۱.۲ متر از سطح کف نصب شوند.
در زون ۲ (۰.۶ تا ۲.۲۵ متر از سطح کف): پریزها باید در ارتفاع بالاتر از ۱.۲ متر نصب شوند.
برای پریزهای مخصوص لوازم آشپزخانه مثل ماشین ظرفشویی، جای پریزها می‌تواند متفاوت باشد.
استفاده از تجهیزات گرمازا مانند اجاق گاز باید با رعایت فاصله مناسب از تجهیزات الکتریکی انجام شود.
معماری
برای اندازه های سطح کف وابعاد این فضاها شامل قفسه هاست و باید خارج از کمدهای توکار، تاقچه ها و آستانه ی درها و پنجره ها اندازه گیری و کنترل شود. دسترسی به فضای اقامت نباید از آشپزخانه باشد ولی دسترسی به آشپزخانه باید از فضای اصلی تامین شود به شرط اینکه مانع از فعالیت در فضای اصلی نشود.
حداقل سطح آنها، شامل سطوح زیر قفسه ها،۵٫۵ مترمربع و حداقل ابعاد آشپزخانه مابین دیوارهای اصلی ۱٫۸۰متر است. درهر آشپزخانه سطحی برابر حداقل ۲٫۷۵ مترمربع، خارج از قفسه بندی و بصورت آزاد برای فضای کار حفظ شود.
آشپزخانه های مستقل باید دارای نور طبیعی باشند. در آشپزخانه های باز و دیواری، استفاده از تهویه و نورمصنوعی، درصورت عدم امکان تعبیه ی نور و تهویه ی طبیعی و درصورت مجاز بودن استفاده از آنها در تصرف مورد نظر و همچنین تخلیه هوای مکانیکی الزامی است.سیستم های تخلیه ی هوای همه ی آشپزخانه ها باید دارای سیستم تعبیه مصنوعی (هود)باشند.
کف آشپزخانه ی مستقل و باز و فضای کار مقابل آشپزخانه ی دیواری باید از کاشی و مصالح مشابه با قابلیت نظافت پوشیده شود. دیوارهای اطراف ظرفشویی و اجاق در آشپزخانه های مستقل و باز و دیواری باید تا ارتفاع حداقل ۱٫۵۰ متر از کاشی یا مصالح مشابه پوشیده شود.
کاربرد آشپزخانه های دیواری در واحد های مسکونی دارای مساحت ۷۵ مترمربع و بیشتر،به صورتی که مستقیما به فضای نشیمن عمومی یا سالن باز باشند، مجاز نیست.طراحی وقرارگیری آشپزخانه های بازیا دیواری در واحدهای مسکونی دارای مساحت ۷۵ مترمربع وبیشتر نباید به نحوی باشد که دید مستقیم از فضای نشیمن عمومی یا سالن به قسمت های اصلی پخت وپز وکار آشپزخانه وجود داشته باشد.فضای آشپزخانه مستقل یا باز واحد مسکونی که تنها برای پخت وپز استفاده میشود، باید حداقل ۵٫۵۰ مترمربع،و حداقل ۱٫۸۰متر عرض داشته باشد، اگر هم برای پخت وپز وصرف غذا استفاده شود حداقل زیربنا ۷٫۵۰ مترمربع و حداقل عرض ۲٫۱۵ مترعرض داشته باشد.
حداقل سطح زیربنای آزاد آن، خارج از سطح پیش بینی شده برای قفسه بندی، باید ۲٫۷۵ مترمربع باشد.درسرتاسر آشپزخانه دیواری واحدهای مسکونی باید فضای کار آزاد وعاری از اشیا و لوازم ثابت به عرض حداقل ۱٫۱۰ متر از لبه ی قفسه ها در نظر گرفته شود. حداقل طول ۳٫۰۰متراست. حداقل سطح بازشو تهویه باید یک شانزدهم سطح کف آشپزخانه باشد.در مواردی که فضای آشپزخانه و اقامت از دو تصرف مسکونی مستقل ویا آشپزخانه ی آنها از یک حیاط داخلی نور و هوا میگیرند، فاصله ی دیوارهای پنجرهای مقابل آنها ازهم نباید کمتراز ۴مترباشد.
عمران
از لحاظ طراحی عمرانی به پنج نوع دسته بندی میشود :خطی، ال شکل ،یو شکل،جزیره ای و راهرویی دسته بندی میشود.
سینک تا حد امکان نباید نزدیک اجاق گاز باشدتا از نظر بهداشتی گرد و غبار و یا چربی غذا روی ظرف ها تمیز شسته شده نشیند.
اجاق گاز نباید نزدیک و زیر پنجره باشد که جریان هوا شعله را خاموش نکند و یا درصورت داشتن پرده منجر به اتش سوزی میشوداجاق گاز خیلی نزدیک به یخچال فریزرطراحی نمی شود چون گرمای اجاق در کارکرد یخچال تاثیر منفی دارد.حتما فضای مابین و خالی را در نظر می گیریم. این فضای خالی استاندارد حداقل ۴۰ سانتی متر از طرفین گاز در نظر گرفته میشود.
درطراحی اشپزخانه یک مثلث طلایی را باید رعایت کنیم که این مثبث شامل جای سینک و اجاق گاز و یخچال میباشد که باید به شکل یک مثلت متساوی الاضلاع باشد که مجموع قدم های این مثلث باید بین ۱۰ تا ۲۵ قدم باشد.
مشکل طراحی خطی آشپزخانه این است که براساس اصول طراحی آشپزخانه، نمی توان مثلث کار آشپزخانه را شکل داد. بنابراین اگر طول دیوار آشپزخانه که قرار است کل لوازم و کابینتهای آشپزخانه بر روی آن طراحی شود، کم باشد، فاصله لوازم آشپزخانه بیش از اندازه به یکدیگر نزدیک خواد شد و در نتیجه فضای کافی برای کار در آشپزخانه وجود نخواهد داشت و اگر طول این دیوار خیلی بلند باشد، فاصله بین لوازم اصلی بسیار زیاد خواهد شد که باعث می شود حرکت و جابجایی بین بخشهای مختلف آشپزخانه بسیار خسته کننده شود.
در مورد آشپزخانه های بسته ای که بصورت خطی و یک طرفه طراحی می شوند باید حتماً فضای خالی به عرض حداقل ۹۰ سانتیمتر در مقابل کابینت ها و لوازم آشپزخانه برای حرکت و جابجایی افراد در نظر گرفته شود.
برای اشپزخانه طراحی راهرویی فقط نوع خاصی از طراحی وجود دارد که در نظام مهندسی ذکر شده عرض راهروها باید حداقل ۱۰۷ سانتی متر باشد تا هنگام کار در آشپزخانه احساس راحتی کنید، این موضوع یکی از ضوابط طراحی آشپزخانه است.
عرض مناسب درب ورودی برای آشپزخانه نیز حداقل ۸۸ سانتی متر و چنانچه از نوع آشپزخانه اوپن باشد این فاصله حداقل ۱۰۲ سانتی متر در نظر گرفته میشود. اگرچه مساحت فضای آشپزخانه بر اساس نوع کاربرد و موقعیت آن تعیین میشود، اما باز هم یک میزان حداقلی برای آن معین شده است. حداقل سطح لازم برای زیر قفسه‌ها ۵٫۵ متر مربع و حداقل ابعاد فضای آشپزخانه ما بین دیوارهای اصلی باید ۱٫۸ متر باشد.
گاز
لوله کشی و گاز در اشپزخانه مربوط به انشعاب اجاق گاز در فضای با درز بندی معمولی ۴۰ متر مکعب با فرض ۳ متر ارتفاع و ۱۴ مترمربع مساحت و در غیر اینصورت هوای مورد نیاز احتراق از دریچه دائمی به هوای ازاد به ابعاد حداقل ۶۴۵ سانتی متر مربع تامین میگردد .
در صورت رعایت نکردن هرکدام از قوانین نظام مهندسی باعث عدم دریافت پایان کار ساختمان میشود.
آخرین دیدگاه‌ها