انواع عدسی و کاربردهای آن

انواع عدسی و کاربردهای آن

در ابتدا با ماهیت انواع عدسی ها آشنا می شویم تا به کاربرد و موارد استفاده ی آنها برسیم .

باتوجه به مقاله ی همه چیز درباره ی نور ،بخش انکسار استفاده ی عدسی ها برپایه ی این بخش از کاربرد نورمیباشد.

عدسی یا لنز چیست ؟

عدسی یا لنز ابزار نوری است که نور از آن عبور کرده ، آنرا بصورت واگرا (پخش کننده ) و یا همگرا (متمرکز کننده) منتشر میکند.

عدسی ها با ماده های شفاف مثل پلاستیک و یا شیشه ساخته میشوند ، کاربرد آنها درلنز دوربین ها ،ساخت عینک طبی و ذره بین است .

اولین عدسی ساخته شده متعلق به چه زمانی است ؟

اولین عدسی ساخته شده به زمان آشوریان بازمیگردد. احتمالی که باستان شناسان درباره ی نوع استفاده ی عدسی ها داده اند، این است که برای متمرکز کردن نورخورشید برای روشن کردن آتش و یا بزرگنمایی استفاده میشده است.  برخی دیگر محققان استدلال می‌کنند که عدسی‌ها به‌طور گسترده در عهد عتیق استفاده می‌شده‌است.مثلا صنعت نگاران برای انجام کارهای ظریف یا برای اثبات اثر مهر از آن‌ها استفاده می‌کرده‌اند.

اولین فردی که از عدسی استفاده کرد که بود؟

اولین فردی که از عدسی ها استفاده کرد، ابن هیثم پدر علم فیزیک  نور بود . پس از آن هم گالیله و ابوریحان بیرونی ازآن استفاده کردند.

ابن هیثم  از عدسی ها موجب اختراع اولین ذره بین شد . او کسی است که با مطالعه ی تحقیقات و اختراع ذره بین باعث اختراع اولین عینک توسط راجر بیکن شد.

گالیله نیز مخترع اولین تلسکوپ است ،که پس از بازدید او از ونیز و ملاقات با فردی ب نام هانس لیپر های که از قضا عینک ساز هم بود، به فکر ساخت تلسکوپ افتاد . او پس از قرار دادن عدسی مقعر و محدب در دوسر لوله ی فلزی و نگاه کردن از آن به اجرام آسمانی تلسکوپ را اختراع کرد .

ابوریحان بیرونی درقاعده های تسطیح کره ، ترسیم نقشه‌های جغرافیایی، تشخیص چگونگی بوجود آمدن لایه های زمین و رصد کسوف و خسوف از انواع عدسی ها استفاده میکرد .

بزرگترین و کوچکترین عدسی جهان در چه کشورهایی هستند و چه کاربردی دارند؟

بزرگترین عدسی جهان در رصد خانه ی بین المللی کوه گراهام ، از رشته کوه های بینالیو در ایالت آریزونای آمریکا نگهداری میشود و در تلسکوپ ال بی تی به کاررفته است . این نوع عدسی از همکاری سه کشور آمریکا ،ایتالیا و آلمان در سال ۲۰۰۷ ساخته شده است . قطر مرکب این عدسی ۱۱.۸ متر میباشد.

همچنین کوچکترین عدسی ها هم در میکروسکوپ های نوری قابل استفاده میباشند که میتوانند تصویر را تا ۱۰۰ برابر بزرگتر به شما نشان دهند .

انواع عدسی کدام است ؟

(Converting lens) عدسی همگرا

در عدسی همگرا پرتوهای نور بعد از شکست و ردشدن از عدسی، به هم نزدیک و در یک نقطه به هم برخورد کرده و همگرا میشوند .

ساختار عدسی همگرا چگونه است؟

ساختار عدسی‌های همگرا به این صورت است که ، لبه‌ها نازکتر از وسط آن است و به‌طور معمول برای کاربردهای متفاوت به شکل‌های دو کوژ ، کوژ تخت و هلالی همگرا ساخته می‌شوند

از عدسی های همگرا در چه زمینه هایی استفاده میشود؟

از این نوع عدسی در میکروسکوپ‌ها ،تلسکوپ‌ها و عینک افراد دوربین یا آستیگمات استفاده می‌شود. این نوع عدسی اشیا را بزرگتر نشان می دهند.

(Diverging lens) عدسی واگرا

در عدسی‌های واگرا، پرتوهای نور بعد از شکست و گذر از عدسی از هم دور، پخش شده و واگرا میشوند.

عدسی واگرا به چه شکل است ؟

لبه ی این عدسی‌ها پهن‌تر از وسط آن است و به شکل‌های دو کاو، کاو تخت و هلالی واگرا ساخته می‌شوند.

از عدسی واگرا در چه زمینه هایی استفاده میشود؟

از این عدسی می‌توان در عینک برای افراد نزدیک‌بین-آستیگمات استفاده نمود. این نوع عدسی اشیا را کوچکتر نشان می‌دهد.

عدسی های مرکب

عدسی هایی که از ترکیب این دو نوع عدسی تشکیل میشود ، عدسی هایی مرکب نامیده میشوند. باهم انواع این نوع عدسی ها را مورد بررسی قرار میدهیم:

(PLANOCONVEX) عدسی کوژ – تخت

عدسی است که یک طرف آن برآمده یا به اصطلاح کوژ و یک طرف آن تخت است.

در تلسکوپ‌ها استفاده می‌شود. اگر از سمت تخت آن چیزی را مشاهده کنید، اشیاء کمی حالت عریض پیدا میکند.

(BICONVEX) عدسی دو کوژ – تخت

این نوع عدسی که هر دو طرف آن برآمده (کوژ)می‌باشد، در ذرّه بین، میکروسکوپ و تلسکوپ استفاده می‌شود. تصویر از هر دو طرف یکسان است مگر این که برآمدگی  یک طرف از دیگری کمتر یا بیشتر باشد.

(MENISCUS ) عدسی هلالی – کوژ

عدسی است که یک طرف آن برآمده (کوژ) و طرف دیگرش فرورفته( کاو ) باشد. درساخت عینک استفاده میشود و تصویر در آن به صورت عریض میباشد.

(PLANOCONCAVE) عدسی تخت کاو

یک طرف آن فرورفته (کاو) و طرف دیگرش تخت باشد. این عدسی‌ها در برخی عینک‌های بسیار ته‌استکانی استفاده شده و تصویر از سمت تخت آن عرض و از سمت فرو رفته آن کوچک است.

(BICONCAVE) عدسی دو کاو

هر دو طرف آن فرورفته( کاو) باشد. تصویر از هر دو طرف یکسان است مگر این که یک سمت از دیگری فرورفته تر یا برجسته تر باشد.

(CONCAVE) عدسی هلالی کاو

نوعی از عدسی است که یک طرف آن  بر آمده (کوژ) و طرف دیگرش فرورفته(کاو) باشد.

در عینک‌ها استفاده شده و تصویر از هر سمت آن به نوعی مایل می‌باشد.

بزرگترین شرکت تولید کننده عدسی درکدام کشور است؟

امروزه بزرگترین شرکت تولید عدسی شرکت زایس واقع در آلمان میباشد .این شرکت تولید کننده ی بهترین نوع از عدسی هاست، که در ساخت عینک طبی استفاده میشود .

در حال حاضراکثر عدسی ها در کشورهای آسیایی در حال توسعه ساخته میشود، منتها این محصولات برای کشورهای دیگر و برندهای مختلف جهان با نظارت آنها استفاده میشود.

این امر به دلیل ارزان بودن وبه صرفه بودن در کشورهای آسیایی صورت میگیرد . بیشتر شرکت های تولید کننده ی عدسی در کشور دبی قرار دارند.

بزرگترین شرکت تولیدکننده ی عدسی در ایران کدام است؟

در ایران شرکت صااپتیک که همان شرکت صنایع الکترواپتیک صاایران میباشد،تولید کننده ی رنج گسترده ای از انوع عدسی ها و عینک های طبی و غیر طبی است.

درباره ی تلسکوپ جیمز وب چه میدانید؟

تلسکوپ فضایی جیمز وب بزرگترین تلسکوپی است که تا بحال ساخته شده و این تلسکوپ منجر به کشف اجرام فضایی است که با نمونه ی قبلی آن، تلسکوپ هابل ،قابل مشاهده نبوده است. هدف از ساخت این نوع تلسکوپ کاوش لحظاتی از بیگ بنگ یا همان عصر تاریک است و قادر است بین ۱۰۰-۲۵۰ میلیون سال پس از بیگ بنگ را رصد کند.

این تلسکوپ از ۱۸ عدسی مرکب و آینه تشکیل شده است همچنین اندازه ی قطر هر آینه به     ۵/۶ متر میرسد و اندازه ی کل تلسکوپ هم معادل نیمی از یک بویینگ ۷۳۷ میباشد.

منابع

https://www.explainthatstuff.com/lenses.html

https://www.physicsclassroom.com/class/refrn/Lesson-5/The-Anatomy-of-a-Lens